Jak oznaczyć paczkę z niebezpieczną zawartością?

Wysyłka paczek zawierających substancje niebezpieczne wiąże się z koniecznością spełnienia specyficznych warunków. Nieprawidłowo oznakowana przesyłka może stanowić poważne zagrożenie dla osób mających z nią kontakt, a także skutkować odmową transportu przez firmę kurierską czy nawet nałożeniem kar. Sprawdź, jak oznaczyć paczkę z niebezpieczną zawartością, aby spełniała wszystkie wymogi prawne i była bezpieczna dla otoczenia.

Table of Contents

Przepisy i normy – co oznacza niebezpieczna zawartość przesyłki?

Towary niebezpieczne opisane są w art. 449 Kodeksu Cywilnego jako takie, które nie zapewniają bezpieczeństwa takiego, którego można oczekiwać przy uwzględnieniu normalnego zużycia. Są one klasyfikowane zgodnie z przepisami międzynarodowymi, takimi jak ADR (dotyczący transportu drogowego), IATA (dla transportu lotniczego) czy GHS (międzynarodowy system klasyfikacji chemikaliów). Każdy z tych typów zagrożeń wymaga innego rodzaju oznaczenia i zabezpieczenia.

O czym należy pamiętać przy nadawaniu przesyłki z niebezpieczną zawartością?

Przed nadaniem towaru należy:

sprawdzić jego klasyfikację,
dobrać odpowiednie kartony na produkty niebezpieczne, dostosowane do rodzaju zagrożenia;
zapakować produkt, pamiętając o wypełnieniu paczki materiałem amortyzującym i jej szczelnym zamknięciu,
zastosować właściwe etykiety ostrzegawcze,
dołączyć dokumentację, np. kartę charakterystyki substancji chemicznej lub instrukcję postępowania w razie wypadku.

Więcej o doborze odpowiedniego opakowania przeczytasz w tym artykule: Wysyłka towarów niebezpiecznych – które opakowania do transportu towarów niebezpiecznych wybrać?

Jakie oznaczenia stosuje się na paczkach z niebezpieczną zawartością?

Opakowania kartonowe zawierające materiały niebezpieczne powinny być zawsze odpowiednio oznakowane. W tym celu stosuje się określone etykiety informacyjne i ostrzegawcze.

Etykiety informacyjne

Etykiety informacyjne przekazują dane o produkcie i zaleceniach dotyczących jego transportu. Ich przykłady to:

oznaczenie UN przewożonej substancji;
oznaczenia kierunkowe („Góra”, „This way up”, strzałki) – niezbędne dla przesyłek zawierających płyny;
„Uwaga szkło” czy „Fragile”;
„Keep dry”;
„Nie piętrować”;
„Faktura wewnątrz”;
„Limited Quantity” (LQ, ograniczone ilości materiałów niebezpiecznych);
„Overpack” (opakowanie zbiorcze);
“Uwaga” lub “Niebezpieczeństwo”.

Etykiety ostrzegawcze

Etykiety ostrzegawcze są niezbędne do sygnalizowania potencjalnych zagrożeń i prawidłowej identyfikacji zawartości paczki zgodnie z ogólnie przyjętą klasyfikacją zgodną z systemem GHS (standardowy system etykietowania substancji chemicznych).

Etykiety ostrzegawcze mają kształt kwadratu obróconego o 45 stopni i różne kolory tła. Podstawowe etykiety ADR stosowane w transporcie to:

ikona wybuchającej bomby – materiały wybuchowe (klasa 1),
ikona płomienia – materiały łatwopalne (klasa 2, 3 lub 4 – w zależności od stanu skupienia),
ikona cylindra z gazem – gazy pod ciśnieniem (klasa 2),
ikona czaszki z piszczelami – substancje toksyczne i trujące (klasa 6.1),
ikona płomienia nad okręgiem – substancje utleniające (klasa 5.1),
ikona trzech półksiężyców (znak biologicznego zagrożenia) – substancje potencjalnie zakaźne (klasa 6.2),
ikona trójkąta z trzema promieniami – materiały promieniotwórcze (klasa 7),
ikona probówek wylewających ciecz na dłoń i powierzchnię – substancje żrące (klasa 8),
ikona z pasami w kolorze czarnym i białym – różne materiały i przedmioty niebezpieczne (klasa 9).

Dodatkowo można spotkać ikonę wykrzyknika (substancje stwarzające zagrożenie dla zdrowia, np. środki drażniące, uczulające) oraz martwej ryby i uschniętego drzewa (substancje szkodliwe dla środowiska wodnego).

Przykłady oznaczeń paczek z niebezpieczną zawartością

Oto kilka przykładów rodzajów naklejek ostrzegawczych zawierających poprawne oznaczenia określonych towarów:

“UN 0012 – naboje ślepe” + etykieta z wybuchającą bombą;
“UN 1075 – propan” + etykieta z cylindrem z gazem;
“UN 1203 – benzyna” + etykieta z płomieniem + strzałki kierunkowe;
“UN 1689 – cyjanek sodu” + etykieta z czaszką + etykieta z martwą rybą i drzewem;
“UN 3480 – baterie litowe” + etykieta z pasami.

Jak nakleić etykiety ostrzegawcze?

Samo naklejenie etykiety ostrzegawczej na paczce z niebezpieczną zawartością to nie wszystko – należy pamiętać o umieszczeniu ich na przesyłce w odpowiedni sposób. Oto kilka wskazówek:

etykietę w kształcie rombu należy nakleić pod kątem 45 stopni;
naklejka powinna mieć długość boku minimum 100 mm;
na paczce należy umieścić także naklejkę z kodem danej substancji i jej nazwą;
w przypadku towarów ciekłych należy użyć dodatkowo etykiet kierunkowych;
kluczowa jest widoczna etykieta zawierająca dane nadawcy i odbiorcy przesyłki;
może być konieczne także dołączenie deklaracji nadawcy dla towarów niebezpiecznych.

Wszystkie naklejki powinny znajdować się na jednej ścianie paczki. W przypadku dużych przesyłek zaleca się oklejenie dwóch jej przeciwległych boków. Upewnij się, że żadne naklejki ani etykiety nie przysłaniają siebie nawzajem.

Najczęściej zadawane pytania o oznaczenie paczki z niebezpieczną zawartością

Poniżej znajdziesz pytania, które często zadają osoby planujące wysyłkę materiałów niebezpiecznych. Warto zapoznać się z odpowiedziami, zanim nadasz swoją paczkę – pozwoli to uniknąć kosztownych błędów.

Jakie etykiety i oznaczenia muszą znaleźć się na opakowaniu zawierającym materiały niebezpieczne?

Na paczce muszą znajdować się etykiety ostrzegawcze zgodne z GHS/ADR, kod UN identyfikujący materiał oraz ewentualne dodatkowe informacje. Dla substancji płynnych konieczne jest umieszczenie na przesyłce strzałek kierunkowych.

W co zapakować towar oznaczony jako niebezpieczny?

Towar niebezpieczny należy zapakować w opakowania posiadające odpowiednie atesty i certyfikaty (np. certyfikat UN potwierdzający zgodność z normami ONZ dotyczącymi transportu materiałów niebezpiecznych). Należy pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu wnętrza paczki materiałami wypełniającymi i jej szczelne zamknięcie.